Wpadłem na pomysł aby rozpocząć wątek na temat dziko rosnących roślin mogących mieć zastosowanie do wyrobu win, nalewek, miodów i innych napojów opisywanych na tym forum.
Mówię tu o ziołach, krzewach owocowych itp.
Mam zamiar zacząć gromadzić w tym temacie informacje o różnych roślinach.
Każdy kolejny wpis będzie to szczegółowo opisana roślinka. Wiedze będę czerpał z książek i Internetu.
Oczywiście zapraszam do współtworzenia tego tematu.
Niech nie będzie to miejsce na rozważania na temat roślin, a jedynie kompendium wiedzy na ten temat.
Opis powinien zawierać w zależności od właściwości rośliny:
Nazwa:
Nazwa łacińska:
Rodzina:
Zdjęcie:
Link do zdjęć w google:
Cechy rozpoznawcze:
Występowanie:
Znaczenie użytkowe:
Zastosowanie w alkoholach:
Walory smakowe:
Zawarte substancje:
Linki do informacji na forum:
Artykuły dla spragnionych wiedzy:
Dotychczasowa Bibliografia:
J. Mowszowicz, "Dziko rosnące rośliny użytkowe", WSiP, Warszawa 1975.
B. Munker, "Kwiaty polne i leśne, Leksykon przyrodniczy", Świat Książki, Warszawa 1998.
Z. Radwańska - Paryska, "Rośliny Tatrzańskie", WSiP, Warszawa 1988.
J. Mowszowicz, "Rośliny Trujące, Atlas", WSiP, Warszawa 1990.
Z. Schwarz, J. Szober, "Rośliny towarzyszące człowiekowi", WSiP, Warszawa 1992.
D. Gayówna, "Rośliny łąk - Atlas", WSiP, Warszawa 1960.
od small
J. Mowszowicz, "Przewodnik do oznaczania krajowych roślin zielarskich" PWRiL, Warszawa 1983
B. Broda, J. Mowszowicz, "Przewodnik do oznaczania roślin leczniczych, trujących i użytkowych", Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1996
K. Bonenberg, " Rośliny użyteczne człowiekowi", IWZZ, warszawa 1988
Wł. Seneta, "Dendrologia", PWN, Warszawa 1991
P. Czikow, J. Łaptiew, "Rośliny lecznicze i bogate w witaminy", PWRiL, Warszawa 1988
Z.Podbielkowski B.Sudnik-Wójcikowska "Słownik roślin użytkowych", PWRiL Warszawa 2003)
Internet
Edit:
Tak jak zaproponował lulek - jeżeli ktoś chce dopowiedzieć coś do którejś roślinki niech śle dodatkowe (opracowane do wklejenia) informacje do autora na PW.
Jeżeli znalazłeś w postach jakieś nieścisłości proponuję podobną procedurę + podanie tekstu oryginalnego który ma być zastąpiony
Berberys Zwyczajny
Berberis vulgaris L.
Berberysowate (Berberidaceae) Zobacz więcej zdjęć
-berbers (lub kwaśnica pospolita): ang. barberry, am. european barberry; fr. epine-vinette commune, vinettier; niem. gemeine Berberitze; gemeiner Sauerdorn; ras. barbaris obyknowiennyj
Cechy rozpoznawcze: Kłujący krzew, kwiaty jasnożółte zebrane w grona, liście Skrętoległe, pojedyncze, drobno ostro ząbkowane ze sztywnymi rzęsami na krótkopędach, zebrane w pęki jajowate, krótkoogonkowe; jagody podłużne walcowate, czerwone; kora żółtoszara, młode gałązki lekko kanciaste i trochę owłosione; zrzuca liście an zimę; kwitnie w maju i czerwcu;
Zbiór - sierpień
Występowanie: w zaroślach, pagórkach leśnych, na całym niżu i w niższych położeniach górskich.
Znaczenie użytkowe: owoce zawierają witaminę C, kora zawiera żółty barwnik wykorzystywany do farbowania skór i wyrobów tekstylnych. Owoce dają różowy lub fioletowy barwnik; znajdują zastosowanie w przemyśle cukierniczym. Przyrządza się z nich konfitury oraz napoje, lemoniadę. Syrop, poncz. Liście mają smak kwaskowaty, używane bywają do zup i sałatek. Z soku wyciśniętego z owoców odpowiednio rozwodnionego można uzyskać ocet. Z jagód przyrządza sie przyprawę do mięsnych potraw.
Zastosowanie w alkoholach:
Jako składnik nalewek: 1,
Wino z berberysu.
Bylica Piołun Artemisia absinthium
Nie mylić z bylicą pospolitą A. vulgaris Zobacz więcej zdjęć
Cechy rozpoznawcze: Roślina o 30-50 cm wysokości, szarofilcowato owłosiona; łodyżka bruzdkowana; koszyczki kwiatowe drobne, prawie kuliste i zwisające, zebrane w bardzo rozgałęzione wiechy; liście jedwabisto filcowate, 2 i 3-krotnie pierzastosieczne, o lancetowatych (podłużnych) odcinkach ; kwiaty jasnożółte - kwitnie od lipca do września.
Występowanie: Prawie cała Europa; ugory, przydroża,miejsca kamieniste.
Znaczenie użytkowe: liście i wierzchołki wykorzystywane w lecznictwie; olejki eteryczne ziela- wyrób wódek i nalewek.
Czeremcha zwyczajna Padus avium mill., Prunus Padus L.
Różowate Zobacz więcej zdjęć
(Na fotce Czeremcha Amerykańska)
Cechy rozpoznawcze: Krzew lub drzewo do 15 m wysokości; grona kwiatowe na szczytach ulistionych pędów; kwiaty czysto białe, na brzegach korony delikatnie ząbkowane, silnie pachnące; liście eliptyczne, zaostrzone, brzeg podwójnie piłkowany, wydzielaja silny zapach po roztarciu; owoc czarny; kwitnie w maju.
Występowanie: lasy z przewaga olszy czarnej (olszyny), wilgotne lasy mieszane, zarośla nadwodne; na glebach gliniastych i próchniczych; na niżu i niższych położeniach gór, sadzona jako drzewo ozdobne i drzewo uliczne.
Znaczenie użytkowe: drewno: (twarde giętkie) używane do robót tokarskich,stolarskich; młode gałązki mogą być wykorzystywane do plecionkarstwa, koszykarstwa; Owoce: Jadalne, słodkie i bardzo cierpkie.W Szwecji jadane są solone, mogą być gotowane w mleku; służą do wyrobu przypraw, marmolady, mocno upalone to namiastka kawy; sokiem z owoców barwi się napoje; Kwiaty: woda kwiatów.
Zastosowanie w alkoholach:
-wódki
- nalewki
- likiery
- wina
Właściwości lecznicze:źródło(www.rozanski.henryk.gower.pl/fitoterapia2.htm)
Wskazania: choroby zakaźne, nadciśnienie, zaburzenia metaboliczne, niedostateczne wydzielanie i zastoje żółci, choroby wątroby, stany zapalne i zakażenia układu oddechowego i pokarmowego oraz układu moczowego, nieżyty jelit i żołądka, ból brzucha, przeziębienie, gorączka, reumatyzm, obrzęki, zapalenie gardła, choroby skórne, wyczerpanie nerwowe, bezsenność, zaburzenia trawienia, zapalenie przydatków, trudny okres po- i przekwitania, upławy (picie odwaru z kory z jednoczesne stosowanie nasiadówek).
Odwarem z kory płukać jamę ustną, gardło, wargi sromowe i pochwę (dobre też są nasiadówki 30-40 minutowe) przy stanach zapalnych i ropnych oraz zakażeniach wirusowych, grzybiczych i bakteryjnych. Z naparu kwiatowego robić okłady 10 minutowe (2-3 razy dz.), na oczy, a przy stanach zapalnych i ropnych oraz przy nadmiernym łzawieniu, pieczeniu (jednocześnie zażywać witaminę A+D - 2 kaps. 3 razy dz. i wit. B2 - 2 draż. 3 razy dz.), opuchnięciu, zmęczeniu i po urazach.
Wyciągi wodne z owoców działają przeciwbiegunkowo, przeciwkrwotocznie, wzmacniająco, napotnie, przeciwgorączkowo i moczopędnie.
Przepisy lecznicze: Odwar z kory: 3 łyżki kory zalać 2 szkl. wody; gotować 10 minut; odstawić na 20 minut; przecedzić. Pić 3-4 razy dz. po 100-150 ml; dzieci ważące 15-20 kg - 21 ml, 25-30 kg - 35 ml, 35-40 kg - 50 ml, 45-50 kg - 64 ml, 3-4 razy dz. Napar: 2 łyżki kwiatów zalać 200 ml wrzącej wody; odstawić na 20 minut; przecedzić. Pić 3-4 razy dz, po 100-150 ml; dzieciom podawać tyle co odwaru z kory, zależnie od wagi ciała. Syrop czeremchowy - Sirupus Padii: 1 szkl. kwiatów i 1 szkl. mielonych gałązek zalać 3 szkl. wody; zagotować, odstawić, wlać 100 ml wódki; pozostawić pod przykryciem na 30 minut; przefiltrować przez gazę; wlać 200 ml miodu naturalnego, wsypać 250 ml cukru, 30 g gliceryny i sok z dwóch cytryn, starannie wymieszać. Przechowywać w butelkach w ciemnym miejscu. Zażywać 4-6 razy dz. po 1-2 łyżki przy przeziębieniu, nieżytach dróg oddechowych i kaszlu. Odwar z owoców: 3 łyżki owoców zalać 2 szkl. wody; zagotować i odstawić na 30 minut; przecedzić; osłodzić miodem. Pić 3-6 razy dz, po 200 ml; podawać odwar gorzki niemowlętom przy ostrych i średnich biegunkach w ilości 10 ml 3-4 razy dz. Intrakt z owoców: pół szkl. pogniecionych świeżych owoców zalać 400 ml gorącej wódki; wytrawiać 14 dni; przefiltrować. Do 100 ml intraktu wlać 100 ml miodu, wymieszać. Zażywać 3-4 razy dz. po 1 łyżce; dzieciom podawać 2 łyżeczki alkoholmiodu przy przeziębieniach, chorobach zakaźnych i kaszlu oraz osłabieniu.
Ze świeżych owoców można uzyskać sok przy pomocy sokowirówki, który jest bardzo bogaty w witaminy, pektyny, sole mineralne i aktywne barwniki. Można go pić po rozcieńczeniu z wodą w czasie upałów oraz dolewać do herbaty w okresie zimowym.
Zawarte substancje: Kora- zawiera nitrylozyd, prunazynę, alkohol cyjanowy - pruniol, garbniki, sitosterol, lupeol, nonakosan i klimarynę. Są to substancje aromatyczne wykazujące wyjątkowo silne działanie antybiotyczne - fitoncydy. Owoce- zawierają cukry do 5%, dużo garbników, olejek eteryczny, kwasy organiczne, witaminy i sole mineralne; są bogate w pektyny. Kwiaty- mają podobny skład do kory, ale posiadają dodatkowo flawonoidy i dużo olejku eterycznego
Cytat:Wysłane przez dzidek
Czeremcha jest znana i wśród winiarzy i nalewkarzy też ,
w Polsce występują dwie odmiany: Czeremcha zwyczajna i amerykańska. Jak zwykle, ta nasza lepiej się nadaje do wyrobów winno nalewkowych ale zdecydowanie rzadziej występuje .Amerykańska miała być kiedyś antidotum na coś tam przy zalesianiu i sadzono ją zawzięcie ,aż ktoś doszedł do wniosku ,że jest zbyt ekspansywna i została zaliczona do chwastów drzewnych.
BTW w twoim poprzednim poście warto było by dodać do cytatu z książki tytuł i autora jeśli to oczywiście nie tajemnica
Bardzo przydatne informacje, ale mała uwaga. Wydaje mi się, że dobrze byłoby dodać informację, jeśli autor notki takową posiada, o walorach smakowych danej rośliny. Ja wiem, że to są odczucia subiektywne, ale mimo to mogą być pomocne.
ang. Cornelian cherry, common dogwood, male dogwood; am. Corneliancherry dogwood; fr. cornouiller male; niem. gelber Hartriegel, Herlitze, Kornelkirche, Durlitze; ros. kiził nastojaszczij
Dereniowate (Cornaceae)
Cechy rozpoznawcze:
Krzew lub drzewo nawet do 8 m wysokości.
Liście naprzeciwległe, całobrzegie, szerokojajowate lub eliptyczne, zaostrzone, mają 6 par nerwów bocznych. Od spodu są sinozielone, obustronnie z przylegającymi włoskami, jesienią przebarwiają się na czerwono lub brązowo-czerwono. Zrzuca liście na zimę.
Kwiaty żółte w kulistych kwiatostanach (baldachy), drobne, w 4-listnej okrywie, płatki lancetowate 2 razy dłuższe niż szersze, kielich o działkach szerokotrójkątnych. Kwitnie przed rozwojem liści - III-IV (czasem nawet na przełomie II-III).
Młode gałązki 4-graniaste, zielone lub zieleniejące, widoczne to zwłaszcza w czasie kwitnienia. Na starych gałęziach brązowa kora łuszczy się
Owoc - pestkowiec, podługowaty, wielkość 1,5 cm - 2 cm, początkowo zielony po dojrzeniu ciemnoczerwony lub wiśniowy, widziałem też odmiany o owocach prawie kulistych, ciemnogranatowych, nieledwie czarnych.
Owoc cierpki w smaku (czarne znacznie łagodniejsze).
Zbiór: sierpień - październik, wiele źródeł podaje, iż powinno zbierać się owoce tuż pod opadnięciu.
Występowanie: Centralna i Południowa Europa, Kaukaz, Azja Mniejsza. Lasy, zarośla, często hodowany. W Polsce jako jeden z 4 gatunków sadzonych (ozdobne) w parkach, ogrodach, często formowane żywopłoty. Odporny na suszę i mrozy, także na zanieczyszczenie powietrza. Gleby zasadowe lub zbliżone do obojętnego
Znaczenie użytkowe:
Owoce jadalne, stosowane do wyrobu konfitur, marmolad, soków i nalewek, kandyzowane, jako nadzienie cukierków. Niedojrzałe owoce mogą być marynowane jak oliwki.
Pestka stanowi - niestety - do 30 % masy owocu.
Kwiaty miododajne.
Liście, owoce, kora, korzenie - surowiec farmaceutyczny
Działanie przeciwzapalne i ściągające - leczenie chorób przewodu pokarmowego oraz przy niedokrwistości, podagra i choroby skórne.
W uprawach produktywność 25-100 kg owoców/krzew (zależnie od wieku), długość okresu owocowania 100-150 lat.
Z owoców domowym sposobem uzyskiwano barwnik oliwkowy i czarnobrązowy, z korowiny - żołty.
Drewno bardzo twarde - wyroby tokarskie (np. produkcja kół zębatych), szczeble do drabin.
Zastosowanie w alkoholach:
- nalewki
- wina
Zawarte substancje:
Duża zawartość witaminy C w owocach (tyle co cytryna), witamina P, 6-9 % cukrów, 1,5 -3 % kwasów organicznych (głównie jabłkowy), garbniki (do 100 mg/100 g), fitoncydy, kwasy organiczne, biostymulatory i inne aktywne związki.
W pestce do 34 % tłuszczu - pozyskuje się z nich tzw. olej dereniowy (zastosowanie w mydlarstwie)
Liście mogą stanowić surogat herbaty
Liście i kwiaty zawierają flawonoidy (rutynę, kempferol, kwercytynę), kwasy organiczne (kawowy, elagowy, galusowy), cyjanidynę
Ciekawostka:
Jest jednym z fenologicznych wyznaczników (kwitnienie) przedwiośnia dla Europy Środkowej.
Należy do jednych z najstarszych drzew owocowych uprawianych (znany w starożytnym Rzymie i Grecji)
ciąg dalszy nastąpi
Opinia subiektywna
Wiele źródeł podaje iż: "Smak owoców przyjemnie kwaśny" - IMHO - nie jest to zbyt przyjemny smak - za ostry i cierpki, powidła należy mocno dosładzać (chyba że mają służyć do herbaty) aczkolwiek dobry w połączeniu z jabłkami.
Nalewka z derenia lub w połączeniach - jedna z
Wieloletnie spostrzeżenie: zbieranie owoców z krzewu przy odsłoniętych przedramionach - kontakt z liśćmi powodował u mnie uczucie swędzenia, pieczenia a w efekcie nawet lekką wysypkę przechodzącą po kilku godzinach.
ang. black thorn, blackthorn, sloe; fr. prunellier, prunier, epine noire, prunier epineux; niem. Schlehdorn, Schlehe, Schlehenstrauch, Schwarzdorn; ros. sliwa koljuczaja, tjorń
Różowate (Rosaceae)
Zdjęcie:
Tymczasowe zdjęcie udostępnione przez Zbyszka (dzieki Zbychu) na potrzeby Forum
Cechy rozpoznawcze:
Krzew lub nawet małe drzewko (do ok. 4 m wysokości, niektóre źródła - do 6 m), liczne ciernie. Rośnie w gęstych skupieniach (liczne odrosty korzeniowe) tworząc trudne do przebycia zbite "wały".
Liście niewielkie (2-4 cm), podłużnie eliptyczne, piłkowane, zwykle od spodu omszone
Kwiaty białe, niewielkie (maks. do 1,5 cm średn.), pojedyncze, kielich 5-działkowy, korona złozona z 5 białych, podłużnie jajowatych płatków, pojawiają się przed rozwojem liści - zwykle IV-V, czasem III (krzewy są dosłownie obsypane białymi kwiatami, widoczne z daleka w terenie)
Owoce (pestkowce) kuliste, małe (do 1,5 cm średn.), sine, po starciu woskowego nalotu granatowe, na krótkich szypułkach; bardzo cierpkie w smaku (tzw. "tarki"), zjedzenie powoduje czasową szorstkość języka tzw. "krowi język"
Występowanie:
Europa, północna Afryka, zachodnia Azja, w Ameryce Północnej zawleczona. W naszym kraju pospolita na na niżu i niższych położeniach górskich; miedze, skraje lasów, słoneczne zboczach. Jest wskaźnikiem dla gleb wapiennych.
Znaczenie użytkowe:
Owoce jadalne po przemarznięciu/przemrożeniu. Używane do przetworów.
Kwiaty i owoce stanowią surowiec leczniczy
Stosowana jako żywopłoty, ważny składnik remiz śródpolnych (miejsce gniazdowania i schronienia zwierząt); gatunek wiatrochronny i element krajobrazowy.
Zastosowanie w alkoholach:
- nalewki
- wina
- wódki: śliwowica
Zawarte substancje:
Kwiat, owoce, kora zawierają prunozyd, flawonoidy (kemferol, kwercetyna), garbniki
W owocach znajdują się pochodne cyjanidyny
Bez czarny
Bez lekarski
Bez pospolity
Dziki bez czarny
Hyćka
Sambucus nigra L.
ang. elder, common elder; am. European elder; fr. sureau noir, sureau commun; niem. gemeiner Holunder, schwarzer Holunder; ros. buzina cziornaja
Przewiertniowate (Caprifoliaceae)
Zdjęcie:
Favita i udostępnione przez Zbyszka
Cechy rozpoznawcze:
Duży krzew (wys. do 7 m) lub niskie drzewo (wys. do 10 m), często z krzywym, pochylonym pniem. Liście podzielone, długości ok. 10-35 cm, nieparzysto pierzastosieczne z 5-7 eliptycznymi lub podługowatymi listkami o nierówno piłkowanych brzegach. Po roztarciu wydzielają specyficzny zapach.
Kwiaty VI-VII (czasem już od poł. V) drobne, w spłaszczonych baldachogronach, korona biała, zwykle o 5 łatkach, przejrzewając stają się kremowe lub brudnobiałe, silnie aromatyczne.
Owoc jagodokształtny pestkowiec (2-4 pestki), kulisty, początkowo zielony, później czerwieniejący, ostatecznie czarnofioletowy, dojrzewają od VIII do X (dojrzałe owoce są błyszczące). Smak słodkawo-mdławy, zjedzenie większej ilości skutkuje mdłościami.
Występowanie:
Cała Europa. Lasy, wiatrołomy, polany, wąwozy, zarośla, przydroża, gruzowiska i śmietniska, parki i ogrody.
Znaczenie użytkowe
Owoce: przetwory- konfitury, powidła, galaretki, musy, napoje, soki, wyroby cukiernicze, wina, wódki
Kwiaty: substytut herbaty (suszone), całe kwiatostany pieczone w cieście są podawane jako przysmak w niekt. rejonach Francji, Niemiec, Szwajcarii.
Olejek eteryczny (ok. 0,3 %), śluz, w świeżych glikozyd cyjanogenny (sambunigryna), flawonoidy (rutyna, kempferol, kwercetyna), saponiny trójterpenowe, kwasy organiczne (walerianowy, octowy), sole mineralne, garbniki, nieznany związek działający napotnie.
Owoce: glikozyd cyjanogenny (sambunigryna), antocyjany (chryzantemina), kwasy organiczne (cytrynowy, winowy, nikotynowy, p-aminobenzoesowy), witaminy (B,C), garbniki, antocyjan (sambucyna), cukry.
W lecznictwie stosowane kwiaty, owoce, kora pędów i korzeni
Trujące są liście i niedojrzałe owoce
Z kolei H.Altman, "Atlas trujących roślin i jadowitych zwierząt" H.Altman, Świat Książki 2002 podaje:
"Trucizna: w niedojrzałych owocach glikozyd cyjanogenny (sambunigryna) Działanie: powoduje mdłości i przeczyszczające. Objawy zatrucia: występują tylko po zjedzeniu większej ilości dojrzałych jagód prosto z krzaka lub po wypiciu soku wyciśniętego z surowych jagód. Dochodzi wtedy do dolegliwości żołądkowych, wymiotów, dreszczy i biegunki. Pierwsza pomoc: w razie dolegliwości bezwzględnie zasięgnąć porady lekarza."
Roślina miododajna. Wykorzystywana także w przemyśle perfumeryjnym.
Odwar z owoców - farbowanie jedwabiu na kolor oliwkowy
Zastosowanie w alkoholach:
- wina
- wódki: włoska Sambucina
Ciekawostki: Dawniej stosowany przez dziewczęta wiejskie do malowania brwi i rzęs na kolor czarny
A czy ktoś coś wie na temat laurowiśni? Mam ją w ogrodzie - pod koniec lata ma ciemne owocki, takie małe wisienki z przewagą pestki. Oczywiście rozgryzałam pojedyncze jagódki, ale smak dość bezpłciowy. Może na wino by się nadała??
Jak podaje część przewodników roślina jest trująca - wszystkie zielone części zawierają glikozyd, z którego w czasie rozkładu tkanki wydziela się cyjanowodór.
Konkretniej:
"Laurowiśnia - Trucizna - glikozydy cyjanogenne prunazyna oraz amigdalina w liściach i nasionach. Miąższ owoców nie zawiera glikozydów. Działanie: drażniące błonę śluzową żołądka i jelit, powodujące zaburzenie czynności układów oddechowego i krążenia. Objawy zatrucia: wymioty, biegunka; zaczerwienienie twarzy, pobudzenie, bol i zawroty głowy, przyspieszony oddech, senność aż po utratę przytomności. Pierwsza pomoc:: po zjedzeniu liści lub więcej niż 5 owoców: pierwotne usunięcie trucizny, podanie węgla; po wystąpieniu objawów konieczna jest hospitalizacja"
Powyższe za: Horst Altman "Atlas trujących roślin i jadowitych zwierząt" Świat Książki, Warszawa 2004 str. 29
Jak widać raczej nie należy się zabierać za przetwory - chociaż miąższ jak piszą nie zawiera ww. glikozydów. Wątpię, żeby komuś chciało się dłubać jak przy owocach cisa..
Podobne dylematy występują przy większości "przetworów" z pestkowców zawierających - mówiąc w dużym uproszczeniu - tzw. kwas pruski/cyjanowodór - zostawić pestki, czy nie, trujące czy nie, ile ich zostawiać i na jak długo - dyskusjom nie było by końca.
Chociaż jest to wtrącenie, myślę że te posty należy pozostawić ze względu na poruszone dość istotne żYWOTNE problemy.
Nedi - co Ty na to ?
No to dorzucę kolejnego uroczego truciciela ( było już o nim na forum wspominane )
Winobluszcz pięciolistkowy Parthenocissus quinquefolia
zwany również "Dzikim Winem".
Wygląda tak :
Roślina pnąca się po wszystkim.
Rosnąca niezawodnie, całkowicie mrozoodporna i
niepodatna na żadne choroby.
Wzrost bardzo szybki.
Na jesień odbarwia się na bordowo. Owoce silnie toksyczne
co może być przyjęte z niedowierzaniem, bo
sam widziałem jak szpaki się tym zajadają i żyją.
Spożycie owoców w małych dawkach powoduje silne zatrucia,
a po większej ilości ( nie wiem dokładnie ile to jest "większa ilość" ) można nawet kojfnąć.
Angelica archangelica L. ssp. archangelica = Archangelica officinalis Hoffm.
ang. garden angelica, Angelica, Holyghost; niem. garten-Engelwurz, Engelwurz, Erz-Engelwurz, Theriakwurzel, Heiliggeistwurzel; fr. herbe du Saint Esprit, Archangelique officinale, Angelique; ros. Diagił aptiecznyj; czes. Andelica lekarska; węg. Orvosi archangyelika
Bywa mylony z dzięglem leśnym oraz lubczykiem ogrodowym
Cechy rozpoznawcze:
Jest to roślina dwuletnia, wysokość 1-2 m o intensywnym aromatycznym zapachu
Łodyga wzniesiona, silnie rozgałęziona, dęta, do 3 cm grubości, naga, czasami czerwono nabiegła, podłużnie bruzdkowana.
Liście: bardzo duże, do 90 cm długości, 3-4 krotnie pierzaste, nagie od spodu sinozielone, o odcinkach jajowatych, nieregularnie ząbkowanych. Pochwy rozdęte, ogonki liściowe obłe.
Kwiaty: żółtawe lub zielonawe, zebarne w ogromne, prawie kuliste wieloszypułowe baldachy złożone, szypuły do 10 cm dł., szorstko owłosione, pokryw brak lub nieliczne, pokrywki liczne. Kwitnie VI - VIII
Owoc: rozłupnia, dług. 6-8 mm, szer. do 6 mm, grub. 1-2 mm silnie spłaszczony, jajowaty w zarysie, posiada skrzydełkowate żeberka; kolor - słomiasto- lub szarobrunatny.
Występowanie:
Góry środkowej i południowej Europy, Azja.
W Polsce: Tatry, Babia Góra, Karkonosze, masyw Śnieżnika, po piętro subalpejskie, niekiedy zdziczały spotykany na niżu.
Skały, zarośla kosodrzewiny, brzegi potoków; miejsca wilgotne
Znaczenie użytkowe:
Roślina lecznicza, przyprawowa. Kandyzowane ogonki liściowe i młode pędy - cukiernictwo (dekorowanie tortów i ciast). Wyrób wódek, likierów (korzenie, kłącze, ogonki liściowe).
Korzeń stosowany w zaburzeniach trawiennych (niedobór soku żołądkowego, żółci i soku trzustkowego, wzdęcia, łagodne stany nieżytowe przew. pokarmowego, niestrawność). Działa też nieznacznie pobudzająco, w wyższych dawkach (od normalnych) uspokajająco na ośrodkowy ukł. nerwowy.
Zewnętrzne wyciągi oraz olejek - wcierania przy nerwobólach, bólach gośćcowych, zapaleniu korzonków nerwowych.
Olejek z korzenia i owoców - przemysł perfumeryjny i spożywczy.
Francja - młode pędy spożywane jako konfitury.
Zastosowanie w alkoholach:
- wódki: dzięgielówka
- nalewki/likiery: Chartreuse, Benedyktyński
Zawarte substancje:
Korzeń: olejki eteryczne (felandren, pinen, p-cymen; furanokumaryny (ksantotoksyna, angelicyna, imperatoryna), flawonoidy (archangenol), beta-systosterol, garbniki, kwasy (angelikowy, chlorogenowy, kawowy), gorycz.
Owoce: 0,6-1,5 % olejków o innych właściwościach fizykochemicznych niż obecne w korzeniu.
Ciekawostki:
Dawniej spożywano młode pędy i liście jako warzywo, obecnie w krajach północnej Europy.
Nazwa litwor została nadana roślinie przez górali. W Tatrach - Litworowa Dolina i Litworowa Przełęcz.
Wg. wierzeń ludowych arcydzięgiel miał być przyniesiony przez archanioła Gabriela do pomocy mieszkańcom tego łez padołu.
Ribes nigrum L.
Agrestowate (skalnicowate) Grossulariaceae (Saxifragaceae)
ang. black currant, blackcurrant; am. European black currant; fr. groseillier noir, cassis; niem. schwarze johannisbeere; ros. smorodina cziornaja; czes. meruzalka cerna; węg. fekete ribiszke
Zdjęcie: Dzięki uprzejmości Zbyszka
Cechy rozpoznawcze:
Jest krzewem wysokości od 1 do 2 m, wydzielającym nieprzyjemny zapach po roztarciu liści lub pędów. Pędy wzniesione, bezcierniowe, młode - jasne i owłosione.
Liście: dł do 8,5 cm, szer. do 10 cm, 3-5 klapowe, pojedyncze, w nasadzie ucięte lub sercowate, brzeg blaszki liściowej grubo piłkowany, z wierzchu nagie, ciemnozielone , od spodu pokryte małymi żółtymi gruczołkami, z rzadka owłosione.
Kwiaty: obupłciowe, niepozorne, dzwonkowate, zielonkawe lub czerwono-białe, w zwisających gronach wyrastających z kątów liści.
Kwitnie IV, V
Owoc: jagoda, koloru czarnego, połyskująca, wielkością zbliżona do ziaren grochu, dojrzewają stopniowo.
Występowanie:
Środkowa i północna Europa, Azja.
Wilgotne lasy liściaste (zwłaszcza olsy i łęgi), torfowiska niskie, nad ciekami i brzegami jezior, nawet w niewielkich zadrzewionych podmokłościach, preferuje stanowiska cieniste, podmokłe, o glebie bogatej w azot.
W Polsce niemal na całym niżu, także w pasmach wyżyn.
Znaczenie użytkowe:
Od XVI w. uprawiana w celach leczniczych, później dodawano owoce do zup, sosów, sałat. Obecnie uprawiana, z owoców przygotowuje się soki, dżemy, galaretki, konfitury, nadzienie do cukierków i czekoladek.
Roślina lecznicza: liście - wlaściwości moczopędne, przeciwzapalne, dziłanie ściagające i hamujące rozwój drobnoustrojów; owoce - choroby przeziębieniowe, kamica nerkowa i stany zapalne pęcherza, wartościowy środek witaminizujący.
Zastosowanie w alkoholach:
- likiery: cassis
- nalewki
- wina Zawarte substancje:
Owoce - 83 % wody, 1% białka, 0,1% tłuszczu, 14 % cukrów, 5,7% błonnika, witaminy A, B1, B2, PP oraz C (300-560 mg/100g), antocyjany (cyjanidyna), kwasy organiczne, sole potasu i żelaza.
Liście - garbniki, olejek eteryczny (sabinen), flawonoidy (kwercetyna, izokwercytryna, kemferol, rutyna).
Opinia subiektywna:
Owoce i liście mają b.przyjemny zapach, wygrzane słońcem, soczyste są niezwykle smaczne.
Sorbus aucuparia L. (Pyrus aucuparia Gaertn.
Różowate (Rosaceae)
ang. rowan, rowan-tree; am. European mountainash, quick-beam, witch-wood; fr. sorbier des oiseleurs, sorbier-des-oiseaux; niem. gemeine Eberesche, Eberesche, Vogelbeerbaum, Wilde Vogelbeere; ros. rjabina obyknawiennaja; węg. Veres berkenye; czes. jerzab obecny
Zdjęcie: wykonałem skan gałązki z owocami
Cechy rozpoznawcze:
Drzewo do wys. 20 (15)m lub krzew o rzadkiej koronie, z jasnopielatą/oliwkowoszarą, gładką korą.
Liście: nieparzystopierzaste o podłużnie lancetowatych, ostrych listkach (9-17), ich brzeg jest pojedynczo lub podwójnie piłkowany, nagie lub z rzadka owłosione, od spodu szarozielone, z wierzchu ciemnozielone, długości 3-4,5 cm, szerokości 1-1,5 cm.
Kwiaty: tworzą baldachogrona, koloru białego lub kremowego, płatki w liczbie 5 prawie koliste, wielk. 0.4 - 0,5 cm. Zapach nieprzyjemny. Kwitnie - V.
Owoce: typu jabłka, kuliste (do 1 cm) czerwonoszkarłatne, dojrzewają IX-X, smak gorzki, gorzko-mdły, utrzymują się na gałęziach długo po opadnięciu liści.
Występowanie:
Europa, Azja Mniejsza, Zachodnia Syberia. W Polsce pospolity w lasach i zarośla w całym kraju. W górach sięga aż po kosodrzewinę. Także parki, aleje, przydroża. Wyrasta ze szczeli skalnych, spękań murów, na dachach i wieżach (nasiona roznoszą ptaki).
Drewno - kołodziejstwo, meblarstwo.
Znaczenie użytkowe:
Roślina miododajna. Owoce służą do wyrobu syropu, soków, wódek gatunkowych, w sprzedaży przemysłowej - kandyzowane lub w czekoladzie, jako dżem/powidła dodatek do mięs (zwłaszcza kuchnia myśliwska) lub dodatek do przetworów. Niektóre odmiany np. jarząb pospolity odmiana słodka (S.aucuparia var. edulis Dieck.) posiadają duże owoce bez goryczy.
Lecznicze - owoce i kwiaty. Lecznictwo ludowe - stosowano odwar z owoców jako wzmacniający serce, nalewka lub wino w celu obniżenia pobudliwości płciowej u mężczyzn.
Zastosowanie w alkoholach:
- likiery
- nalewki
- wódki: Jarzębiak
Opinia subiektywna:
Owoce mocno gorzkie, dżem do żeberek lub klopsików (zamiasta żurawinowego), nalewka taka sobie, gorzkawa mimo słodzenia, odnośnie "obniżenia" - nie zaobserwowałem
ang. common hawthorn; amer. English hawthorn; niem. zweigriffeliger Weissdorn, stumpfgelappter Weissdorn; franc. aubepine epineuse, aubepine, epine blanche; ros. bojarysznik kaliuczyj; czes. hloh obecny; csere galagonya
różowateRosaceae
Zdjęcie: głóg jednoszyjkowy - dzięki uprzejmości Zbyszka - podobny do dwuszyjkowego GATUNEK PODOBNY - GŁÓG JEDNOSZYJKOWY
GJ ma mocniej wcinane liście, jednak nie jest to cecha zawsze wyróżniająca - może tworzyć mieszańce z GD
Cechy rozpoznawcze:
Krzew - 4-5 m lub drzewo do 10 m wysokości, na pędach ciernie długie do 2 cm.
W początkowej fazie wzrostu przypomina krzew, jednak później przybiera pokrój drzew(k)a, czasem z kilkoma pniami, co może sugerować krzew.
Nie jest rośliną dwupienną - tzn. nie ma osobnych egzemplarzy z kwiatami męskimi i osobnych egzemplarzy z kwiatami żeńskimi. Na jednej roślinie występują kwiaty obupłciowe.
Liście - odwrotnie jajowate, w górnej części 3 lub 5-klapowane, blaszki z wierzchu lśniące, ciemnozielone, od spodu jaśniejsze.
Kwiaty - białe, czasem różowe, średnicy ok. 8mm w baldachogronach, kwitnie V - VI.
Owoc - jabłkowaty, okragławy, mięsisty, czerwony lub brunatnoczerwony, 2-3 pestki (GJ - 1 pestka)
Występowanie:
Afryka Północna, Europa - pospolicie. W Polsce dziko (wschodnia granica zasięgu) - lasy i zarośla, zręby, miedze, okrajki, czasem sadzony wzdłuż dróg, w miastach formowany w żywopłoty.
Znaczenie użytkowe:
Sadzony jako roślina ozdobna (liczne barwne odmiany)
Owoce - smażone w cukrze, konfitury, kisiele
Leczniczy - wyciąg pobudza pracę serca, zmniejsza pobudliwość mięśnia sercowego, w większych stężeniach rozszerza naczynia krwionośne, obniża ciśnienie krwi w żyłach, zwiększa ukrwienie mózgu. Działanie uspokajające i przy bezsenności i nadmiernej pobudliwości.
drewno doskonale się daje obrabiać (twarde i zwięzłe), odwar z kory - barwnik czerwony do tkanin.
Dawniej suszone i zmielone owoce dodawano do mąki, z liści robiono herbatę, pestki - jako surogat kawy.
Zastosowanie w alkoholach:
- nalewki
- wina
Zawarte substancje:
Kwiatostany - flawonoidy (witeksyna, izowiteksyna, orientyna, apigenina, leukoantocyjanina, katechina i pochodne), triterpeny (kwas urosolowy, krategolowy), aminy (cholina, acetylocholina), puruny (adenina, guanina, kwas moczowy), kumaryny, fitosterole.
Owoce - takie same związki jak kwiaty lecz w mniejszych ilościach i innych proporcjach, prócz nich - garbniki, karoten, witamina C, cukry.
Opinia subiektywna:
Smak - surowy - taki sobie, słyszałem, że w kuchni myśliwskiej stosuje się sos z głogu do pieczeni, całe świeże owoce - jako przybranie potraw. Doskonały jako składnik nalewek (kwiat suszony, owoce) - nie stwierdziłem różnicy smakowych między jedno- a dwuszyjkowym. Czasami stosuję owoce głogu szkarłatnego (nasadzenia, pochodzi z Ameryki Płn.) - wielkość do 2 cm, łatwo się zbiera w smaku słodkie, aromatyczne ale mało odporne na zgniecienie (uwaga w czasie transportu!)- szybko pojawiają się ciemne plamy.
W nalewkach owoce zmieniają kolor z czerwonego na żółty lub białawy (w zależności od % ).
ang. sweet flag, sweet root, calamus; am. drug sweetflag; niem. kalmus; franc. acore odorant, acore vrai, ros. air trostnikowyj, irnyj koreń, liepiesznik; czes. puskvorec obecny; węg. Orvosi kalmos
Cechy rozpoznawcze:
Roślina wieloletnia, wysokość 60-120 cm, łodyga i liście obumierają na zimę (zimuje kłącze).
Kłącze obłe, grubość do 3 cm, czołgające się, ukryte pod mułem/wilgotną glebą, aromatyczne, widoczne ślady po obumarłych liściach, liczne pęczki korzeni.
Łodyga: spłaszczona, trójkanciasta, nierozgałęziona, u nasady czerwonawa.
Liście: równowąskie, mieczowate, zaostrzone, faliste, jasnozielone, unerwienie równoległe, osadzone na łodydze skrętolegle, także silnie pachnące, zwłaszcza po roztarciu.
Kwiaty: drobne, zielonawożółte, zebrane w kwiatostan kolbowaty, walcowaty, długość 4-8 cm, kwitnie VI-VII.
Owoc: czerwona jagoda, w Europie nie rozwija się z powodu braku owadów zapylających (rozmnaża się wyłącznie wegetatywnie).
Występowanie:
Brzegi wód - moczary, jeziora, stawy, rzeki, starorzecza, oczka wodne.
Ojczyzna - Chiny i Indie. Obecnie - Europa, Azja Mniejsza, Kaukaz, Himalaje, Japonia, Chiny, Ameryka Północna.
Znaczenie użytkowe:
Cukiernictwo (kłącza, liście smażone w cukrze), przemysł alkoholowym, perfumeryjny. Składnik zapachowy lekarstw, dawniej dodawany do piwa. Aromatyzowanie tytoniu
Czasem stosowany zamiast liści laurowych, dodatek kompotów z jabłek, gruszek i rabarbaru. Ciasta i puddingi - zamiast imbiru, cynamonu, gałki muszkatołowej.
Leczniczy - poprawiający trawienie, uspokajający, wiatropędny, przeciwreumatyczny, przeciwbólowy, bakteriobójczy. Łagodzi ból głowy i zębów.
Stosowany przeciw robaczycy przewodu pokarmowego. Czasami stosowany w bólach nerek, wątroby i pęcherzyka żółciowego.
Zewnętrznie - stany zaplane błon śluzowych, pielęgnacja włosów (łojotok i łupież), nadaje miękkość i puszystość.
Kłącza stosowane do uszczelniania kadzi, produkcja krochamlu, preparaty do garbowania skór. Dawniej liście jako podkład przy pieczeniu chleba
Zastosowanie w alkoholach:
- nalewki
- likiery - Chartreuse
- wódki gorzkie
Zawarte substancje:
Kłącze: olejet eteryczny (azaron-80%, kariofilen, kadinen, akoron, kalamen- ok. 4%), garbniki, związek goryczowy (akorynaok. 0,2%), śluz,
kwasy organiczne, cholina, związki glikozydowe.
Opinia subiektywna:
Żułem i jadłem kłącza - fuj... gorzkie ! Moja Najukochańsza z Żon jako dziecię (nie)winne wraz z gromadą rówieśników jadała "masełko" - wyciśnięty/wyssany miąższ z łodygi młodego tataraku.
Dodawałem kilkakrotnie do nalewek kłącze i liście (na krótko) daje niesamowity mocny aromat i smak, łagodniejący po kilku tygodniach - IMHO dobry do "naperfumowania" nalewki przeznaczonej do szybkiego spożycia.
Nazwa łacińska - Taraxacum officinale (Łac.) Rodzina - Astrowate / Rodzaj - mlecz Kwitnienie - od IV do VII
Korzeń mniszka do celów leczniczych należy zbierać jesienią.
Cechy rozpoznawcze: Łodyga bezlistna, dęta z białym sokiem mlecznym, z jednym dużym koszyczkiem.
Występowanie: Rośnie na łąkach, przydrożach, na polach, zaroślach, w miastach (prawie wszędzie).
Znaczenie użytkowe: Kulinaria:
Młode liście używane są jako jarzyna, sałata i do zup (powszechnie jadane we Francji). Koszyczki kwiatowe nierozwinięte zaprawione octem są używane jako przyprawa, korzenie prażone są dobrą namiastką kawy (smak zbliżony do cykorii). Z gotowanych kwiatów mniszka po dodaniu dużej ilości cukru i kilku zabiegach zamienia się w syrop o barwie, konsystencji i smaku zbliżonym do miodu, tzw. miodek majowy. Lecznictwo:
- Moczopędny - żółciopędny - wspomaga wydzielanie kwasów żołądkowych - napar może pomóc w zaparciach - pobudza przemianę materii - przeciwcukrzycowy - Obniża poziom cholesterolu - odtruwa i oczyszcza organizm - podnosi odporność organizmu (dla anemików) - reguluje krwawienia miesiączkowe - pomaga w leczeniu miażdżycy, początków cukrzycy - Zwiększa liczbę białych i czerwonych krwinek we krwi oraz poziom hemoglobiny - Podnosi sprawność seksualną kobiet i mężczyzn - choroby skóry- otyłość - reumatyzm
ZASTOSOWANIE W ALKOHOLACH: - Wina - z kwiatu (niektórzy używają całych kwiatostanów ale zaleca się stosować wyłącznie płatki bez części zielonych) - Nalewki:
^ z liści (na serce, źródło potasu)
^ z korzenia (na skazę moczanową, egzemę, trądzik)
Walory smakowe:
Cytat:Wysłane przez kalinowa
...Moje mniszkowe jest również delikatne i ma smak podobny do robionego z suszonych kwiatów b.cz...
Wysłane przez Frida
Moje mniszkowe, lekkie, delikatne, ciekawy i trudny do określenia aromat, kolor słomkowy w stronę delikatnie złocistego.
Wysłane przez divine
popijam właśnie kieliszek tego mojego mniszkowego en question i muszę sie pochwalić, ze jest bardzo dobre! Wyszło półsłodkie, goryczki nie czuć, idealnie klarowne, aromat boski! Jest dość mocne, ale nie ZBYT mocne.
PRZEPISY Wino z mniszka lekarskiego
* 4 litry przegotowanej wody
* 4 szklanki kwiatów mniszka lekarskiego zerwanych około południa w słoneczny dzień
* 2 pomarańcze (bez soku)
* 2 cytryny (bez soku)
* 1.5 kg miodu (jeśli jest to możliwe miód z mniszka lekarskiego)
* 15g białych winnych drożdży, suszonych
Kwiaty zalać przegotowaną wodą. Rozpuścić miód w miksturze. Dodać owoce cytrusowe pokrojone na ćwiartki. Pozwolić na fermentację miksury w dzbanie lub dużym słoju w temperaturze 20°C w ciemnym pomieszczeniu przez około trzy tygodnie. Mieszać miksturę drewnianą szpatułką co 2-3 dni. Kiedy fermentacja jest kompletna, miksturę odcedzić używając czystej ściereczki. Miksturą napełniać butelki i zakorkować. Wino powinno leżakować w chłodnym miejscu około 9 miesięcy.
To wino jest świetne na woreczek żółciowy, na leczenie skazy moczanowej i kwasu moczowego. Jest wysoce zalecane na stany przed-cukrzycowe.
Pić pół szklanki przed posiłkiem. "Miód" z mniszka lekarskiego:
Cztery garście kwiatów, rozsypać na białym papierze w celu wyeliminowania robaczków, następnie włożyć do garnka zalać 1 litrem zimnej wody i powoli ogrzewać aż do wrzenia, odstawić na noc. Rano wylewamy wszystko na sito, odciskamy. Do soku dodajemy 1 kg cukru, 1umytą, pokrojoną cytrynę i w odkrytym garnku bardzo wolno gotujemy (prawie nie widać wrzenia) aż syrop stanie się odpowiednio gęsty. Napar z korzenia mniszka lekarskiego:
1 czubatą łyżeczkę rozdrobnionego korzenia zalać 1 szklanką wody, pogotować około 5 min. Pić pól szklanki przed jedzeniem, pól szklanki po jedzeniu. Sok z liści mniszka lekarskiego - Wyciskać sok z liści kiedy potrzebujemy środek o działaniu moczopędnym. Brać 20ml soku, trzy razy dziennie. Napar z liści mniszka lekarskiego - Mniej efektywny niż sok, napar z mniszka lekarskiego jest świetnym środkiem oczyszczającym z toksyn oraz jest stosowany na takie problemy jak skaza moczanowa lub egzema.
Ostrzeżenie: W przypadku wrzodów żołądka oraz zapalenia żołądka mniszek lekarski powinien być używany z ostrożnością ponieważ może on spowodować nadprodukcję kwasu żołądkowego. Osoby, które cierpią z powodu zatrzymywania się wody w organizmie, powinny skonsultować sie z profesjonalnym zielarzem przed użyciem tego zioła. U niektórych osób mleczny płyn wydobywający się z łodyg i liści świeżego mniszka lekarskiego może powodować alergiczną wysypkę na skórze.
Z tego co czytam w Internecie można by się rozpisywać naprawdę długo o właściwościach i zastosowaniach mniszka poprzestanę więc na tym. Więcej szukajcie w google.
Robinia pseudoacacia L.
Synonim R.pseudacacia, R.acacia, Pseudacacia odorata
ang. false acacia, black locust, yellow locust; niem. Weisse Robinie, gemeine Robinie, falsche Akazie; franc. robinier faux-acacia, acacia commun, robinier, robinier dux-acacia; ros. biełaja akacja, akacja łożnaja, robienia łżeakacja, robienia łożnoakacja; czes. trnovnik akat; węg. feher akacz
Rodzina: bobowate (motylkowate) Fabaceae (Papilionaceae)
Cechy rozpoznawcze:
Drzewo do 25 (20) m wysokie, korona luźna i nieregularna. Kora: brunatna, głęboko bruzdowana (spękana). Gałązki pokryte cierniami.
Liście: nieparzysto-pierzaste, złożone, z 9-19 (11-15) eliptycznymi lub jajowatymi listkami oraz ciernistymi przylistkami.
Kwiaty: grzbieciste, białe, czasem żółtawe, z 10 pręcikami (9 zrośniętych, 1 wolny), 1 słupkiem, niezwykle wonne, zebrane w luźne, zwisające grona. Kwitnie koniec V do VI.
Owoc: spłaszczony, równowąskolancetowaty strąk, nagi, brunatny, do 12 cm długości, szerokości do 1,4 cm. Wewnątrz nerkowate nasiona (dojrzewają październik/listopad, wypadają dopiero w lutym)
Występowanie:
Pochodzi z Ameryki Północnej (wschodnie i środkowe obszary). Do Europy - Paryża - trafiła w 1636 r. dzięki francuskiemu ogrodnikowi królewskiemu, który zwał się był Jean Robin. Obecnie występuje w całej Europie, sadzona w parkach, przy domach, wzdłuż alei i dróg, także w lasach (przez niektórych leśników uważana za chwast), na nieużytkach, zboczach, nasypach. Małe wymagania glebowe, rośnie nawet na suchych i piaszczystych glebach, gruzowiskach. Szybko się rozprzestrzenia poprzez odrosty korzeniowe.
Znaczenie użytkowe:
Cenna roślina miododajna, lecznicza (kwiaty), trująca. Drewno twarde, trwałe, wartościowe - wyroby kołodziejskie, stolarskie, budowlane. Na nieużytkach, zboczach i nasypach robinia umacnia pow. gleby. Kwiatostany można smażyć w cieście naleśnikowym. Kwiaty używane przy wyrobie konfitur, napojów, ciastek, do aromatyzowania lodów, herbaty oraz rumu. W Chinach i w Korei zmielone liście dodawane do karmy dla drobiu oraz świń.
Zastosowanie w alkoholach:
wina
nalewki
miody
Zawarte substancje:
Jest rośliną trującą, w korze oraz (w mniejszym stopniu) nasionach i liściach mieszanka lektyn (toksalbuminy) zlepiających czerwone ciałka krwi oraz powodująca rozpad tkanek. Objawy zatrucia: zjedzenie nasion przez dzieci powoduje nudności, wymioty, bole brzucha oraz biegunkę. Pierwsza pomoc: po zjedzeniu więcej niż 5 nasion należy pierwotnie usunąć truciznę, podać węgiel, w razie potrzeby skontaktować się z lekarzem. Po zjedzeniu kory przez konie/bydło stwierdzano ciężkie zatrucia.
Nie są trujące kwiaty (Flos pseudoacaciae, Flos Robiniae) - zawierają glikozydy flawonoidowe pochodne robininy, akaciny, apigeniny, kemferolu, lejek eteryczny (linalol, farnezol), leukoantocyjanozyd, kwasy organiczne. Działanie moczopędne (w zapaleniu nerek i dróg moczowych, zmniejszonym wydalaniu moczu, bakteryjnym zakażeniu nerek, zatruciu toksynami wewnętrznymi i zewnętrznymi. Stosowany także w niewydolności krążenia, homeopatycznie - w nadkwaśności żołądka. Lecznictwo ludowe - napary jako lek przy reumatyzmie, schorzeniach żołądkowych, gorączce, konwulsjach.
Ciekawostka
Robinia żyje w symbiozie z bakteriami (brodawki na korzeniach) - pozyskiwanie azotu atmosferycznego.
Opinia subiektywna
IMHO niezwykle smaczne smażone kwiatostany w cieście naleśnikowym, podjadałem także same kwiatki Miód bardzo pozytywny w nalewkach.
Wprawdzie malina jaka jest - każdy widzi ... ale, może trochę opisu, przypomną lato, lato pachnące miętą, sorry - maliną w te zimowe wieczory
Malina właściwa
malina
malina leśna Rubus idaeus L.
Różowate (Rosaceae)
ang. raspberry, red raspberry ; niem. Himbeere; franc. framboisier; ros. malina obyknowiennaja; czes; ostruźnik, malinik; węg. malna
W Polsce prócz niej jeszcze 4 gatunki:
- malina moroszka R.chamaemorus (gatunek chroniony) - bylina do 30 cm wys. b.smaczne owoce
- malina kamionka (kamionkowa) R. saxatilis - bylina do 30 cm wys. Owoce zawierają dużo pestek i są znacznie bardziej kwaśne
- malina tekszla R. arcticus - tylko torfowiska i bagna w pn.-wsch. części Polski
Cechy rozpoznawcze:
Krzew z silnymi odrostami korzeniowymi, osiągający wysokość do 1,5 (czasem 2) m
Łodyga: obła, wzniesiona, lub łukowato wygięta (pierwszy rok wzrostu zwykle pokryta kolcami). Młode pędy są płonne, dopiero w drugim roku drewnieją i owocują, później zamierają. Pędy kwiatowe są krótkie, mają trzylistkowe liście.
Liście: pierzaste, złożone z 3-5 (7) listków, pod spodem białawe, ostro piłkowane.
Kwiaty: małe, białe, zazwyczaj obupłciowe, chociaż znane są rośliny o kwiatach
męskich. Zebrane w kwiatostany typu baldachogrona lub grona osadzone w pachwinach liści albo na wierzchołkach pędów. Kwitnie V-VI.
Owoc: zbiorowy, złożony z drobnych soczystych pestkowców - czerwony, jedwabiście owłosiony. Owocuje VII-VIII.
Występowanie:
Miejsca słoneczne, gleby zasobne w związki azotowe, próchnicze. Najczęściej na leśnych polanach, haliznach, brzegach lasów (w górach aż po piętro kosówki).
Znaczenie użytkowe:
Dobra roślina miododajna (miód jasny, o przyjemnym aromacie i smaku). Dżemy, konfitury, soki, polewy owocowe, galaretki. Suszone liście jako substytut herbaty, suszone owoce jako składnik herbatek owocowych. Suszone liście (wywar) są także stosowane w chorobach kobiecych, krwawieniach, uporczywych biegunkach, działa tonizująco, ściągająco i moczopędnie. Także płukanie ust i gardła. W medycynie odwary i napary przy różnych rodzajach przeziębień (babcina herbatka z malin). M.ludowa - owoce dla poprawy trawienia, przy niedokrwistości i bólach żołądka. Chorzy na podagrę i zapalenie nerek nie powinni spożywać malin z uwagi na znajdujące się w ich zasady purynowe.
Zastosowanie w alkoholach:
- wina
- miody
- nalewki
Zawarte substancje:
owoce: 5,6-11,5 % cukrów (1,4-8,1 % fruktoza, 2,8-4,3 % glukozy, 0,6-6,5 % sacharozy), 0,4-6,3 % pektynianów, do 0,9 % pektyn, 4 % celulozy, 0,6-2,2 % kwasów - jabłkowy, cytrynowy, mrówkowy oraz salicylowy (stąd działanie napotne naparu z suszonych owoców), 9-44 mg% witaminy C, witaminy A, B2, PP, betacystosteryna (zapobiegająca miażdżycy), także sole nieorganiczne żelaza, potasu, miedzi. Glikozyd antocyjanowy nadaje sokom i przetworom rubinową barwę.
Opinia subiektywna
Zdecydowanie najsmaczniejsze owoce mają maliny rosnące na skrajach lasów i polanach górskich (zwłaszcza w Tatrach). Denerwujące mogą być pestki... Nie lubię stosować malin mrożonych do nalewek - osad sięga nawet 30% objętości butli.
Cytat:Wysłane przez neidi
Bylica Piołun Artemisia absinthium
[....]
#.. [Edit: Gandalf, 3 Lutego,2008r]:
".. nalewkę (Tinctura absynthii ) stosujemy kroplami (!), przez 1 (jeden) miesiąc, do 6 - u tygodni"..
Tylko z przepisu lekarza.
żródło:
1) Farmakopea Polska IV - V
2) Farmakopea Eurpejska ,UE.
3) "Leki Wspólczesnej Terapii" - wyd. XVII - e, dostępne aktualnie w każdej Aptece.
End.
#...
[....] Zawarte substancje: tujol (typ: monoterpen), (+)tujon, artabsyna, anabsyntyna, ketopelanoid a i b, hydroksypelanolid a, arabsyna, artabina, felandren, bisabolen, kadinen, artemetyna, kwebrachitol.
Dłuższe spożywanie wódek, win , nalewek piołunowych itp. wpływa szkodliwie na organizm, powoduje: epilepsję bylicową, dolegliwości nerwowe, i ogłuszenie. [
Pozwoliłem sobie uzupełnić wypowiedź Neidiego -j.w.
Występuje możliwość [b]Uczulenia.
Objawy :
Widzenie na zielono, (złe rozróżnianie kolorów), senność, zawroty głowy, nudności, zapaść i śmierć.
Pozdrowienia.
Świdośliwa - materiałów chwilowo nie znalazłem ale szukam i jak znajdę to uzupełnię Ocena Subiektywna- Nalewka o smaku leżącym pomiędzy
wiśnią a sliwką wegierką ,b.smaczna